Ioannis Zizioulas
Gemeenschap en andersheid
Theologie van de persoon
ISBN 9789492183828 | Vertaald door Zr. Hildegard Koetsveld o.s.b.
"Verrukkelijke, diepgravende theologie die je aan het denken zet"
– Trouw
Nederlandse vertaling van het meesterwerk Communion and otherness van John D. Zizioulas.
Vertaling: Zr. Hildegard Koetsveld.
Luister interview met de vertaalster(55 min. door Joop van der Elst)
De Grieks-orthodox metropoliet prof. Ioannis Zizioulas is internationaal een van de meest invloedrijke theologen (zie bijvoorbeeld: Frank Bosman, 'Toptheologen', 2015). Dit boek laat zien waarom.
'Anders zijn' en 'de ander zijn' horen onlosmakelijk bij jezelf zijn – dat geldt voor zowel God als de mens en al het andere. Dat roept vragen op: hoe kunnen God en de wereld, die zo anders zijn, toch óók ongescheiden zijn? Is er gemeenschap mogelijk waarin andersheid niet alleen getolereerd wordt, maar zelfs wordt voortgebracht en tot bloei komt?
In dit invloedrijke boek laat Ioannis Zizioulas zien hoe gemeenschap en andersheid zich tot elkaar verhouden en hoe zij hand in hand kunnen gaan. Zizioulas biedt de Drie-ene God aan als model: de God van de Bijbel is volmaakt één en toch drie personen.
Zizioulas biedt een radicale, ontologische doordenking van wat het betekent om persoon te zijn en stelt zich daarbij in kritische dialoog met kerkvaders als Augustinus en hedendaagse grote denkers. 'Eén persoon is geen persoon', zegt Zizioulas. Persoon-zijn is niet in zichzelf begrensd, maar is een beweging van liefde, waar de een woont in de ander zonder zijn eigen andersheid te verliezen.
Prof. Ioannis Zizioulas (1931), Grieks-orthodox theoloog, doceerde systematische theologie aan o.a.Britse universiteiten en was jarenlang actief in de oecumene. Hij is metropoliet van Pergamon.
Anderen over Gemeenschap en andersheid:
"In het klassieke westerse denken staat het individu centraal, en het anders-zijn van een ander is meestal vooral een bedreiging van de individuele vrijheid. De Grieks-orthodoxe Zizioulas stelt juist dat persoon-zijn betekent dat je in relatie staat met anderen. Dat fundeert hij stevig in de leer van de Drie-eenheid. Want dat dogma leert volgens hem dat God wezenlijk relatie is. Zo definieert hij uiteindelijk wat hij noemt ‘kerkmystiek’: een mystiek die niet op individueel geloof berust, maar gericht is op de A/ander. Verrukkelijke, diepgravende theologie die je aan het denken zet."
– Trouw
“Een zeer rijk boek waar veel van te leren is. Ook de voetnoten bevatten veel interessante gedachtegangen en discussies. De goede en toegankelijke vertaling draagt bij aan de betovering die van dit schrijven uitgaat."
– Kerk en theologie
"Zijn boek ‘Gemeenschap en Andersheid’ trekt wereldwijd veel aandacht. ... Wie is deze spraakmakende Zizioulas? ... ”
– Reformatorisch Dagblad
"Gemeenschap en andersheid is een type boek dat je "fundamenteel" moet noemen: Zizioulas, vertegenwoordiger van de oosterse orthodoxie, gaat met een zeldzaam soort grondigheid in op de vraag wie de mens eigenlijk is: een wezen dat zich onderscheidt van medemensen én in gemeenschap met anderen leeft. ... Het belang van dit boek is geweldig groot. Maar het boek kan alleen iets betekenen in de handen van geduldige, geconcentreerde lezers. Wie in die categorie valt, krijgt veel terug voor zijn of haar inspanningen. ... een vernieuwende, fundamentele bijdrage aan het blijvende gesprek over mens, God en wereld."
– Friesch Dagblad (Tjerk de Reus)
"De grieks-orthodoxe theoloog Zizioulas is wereldwijd een zwaargewicht in de christelijke oecumene. Het is een grote verdienste van zr. Hildegard dat zij dit niet eenvoudige werk in onze taal toegankelijk heeft gemaakt. Wij hoeven deze publicatie nauwelijks nog aan te bevelen, ..."
– Benedictijns Tijdschrift
"Een groot theoloog als Ioannis Zizioulas kan, juist omdat hij een relatieve buitenstaander is, de kerk van onze streken helpen de eigen zwakheden scherper in beeld te krijgen."
– Mgr. dr. Gerard De Korte
"Bladzij na bladzij daagt dit bijzondere boek onze veronderstellingen uit en brengt het ons denken weer in contact met de meest betekenisvolle aspecten van het christelijke geloof. Dit boek nodigt uit om het christendom in zijn rijkste traditionele vorm te herontdekken. Een groots en alomvattend model voor heel de christelijke theologie."
– Rowan Williams
"Zizioulas behoort tot de zeven toptheologen van dit moment."
– Frank Bosman
"Een van de meest invloedrijke theologen van de 20e en 21e eeuw."
– Peter Ben Smit
"In het individualisme ligt een legitiem verlangen naar vrijheid, naar jezelf te mogen worden. Zizioulas neemt dit serieus, evenzeer als het verlangen naar gemeenschap."
– Katholiek Nieuwsblad (dr. Hildegard)